Atarrabiako inauteri berriak lehen aldiz 2017 egin ziren, testuinguru berri batean, gure nortasunarekin berriz konektatzeko, ahaztutako ohiturak berreskuratzeko eta batzen gaituen jai espiritua berritzeko premia larriarekin. Guretzat, inauteriak jai hutsa baino gehiago dira; gure kulturaren aniztasuna eta bizitasuna ospatzeko aukera dira.
Proposamen berri honen bihotzean, antzinako gatazka bat dago, tradizioaren eta aldaketaren arteko talka, Atarrabi eta Mikelatsen irudietan pertsonifikatutako ongia eta gaizkiaren artekoa.
Talka hori Landakoen (nekazariak, abeltzainak eta artisauak, aurpegiaren behe alde dutenek tradizioa ordezkatzen dute) eta Industrialen (Pilategiko langileak, aurpegiaren goi aldea estalia dutenak, aurrerapena ordezkatzen dute) arteko banaketan islatzen da.
Bi sektore horiek herrian errotuta daude, eta lurraren defensa eta aurrerapen industriala irudikatzen dituzte hurrenez hurren. Hala ere, desberdintasunak alde, bi sektoreak ezinbestekoak dira komunitatearen biziraupenereko. Marik tradizioaren eta aldaketaren arteko armonía irudikatzen du.
Atarrabiako inauteriak, distira handia dute, kolore, musika eta tradizioz beteriko asteburuan. Ostiral goizean hasten da dena, ikastetxeek kaleak hartu eta Udaletxe plazan amaitzen den Kalejira zalapartatsu batez betetzen direnean. Bertan, pregoia irakurri eta Antso VI. Jakituna erregea estaltzen da, jaiari hasiera emanez. Bihotzak bizkortu egiten dira inauterietako dantzaren konpasean, plaza alaitasunaren eszenatoki bihurtzen den bitartean.
Arratsaldean, inauterietako bi aldeen arteko gerraren dramatizazioak bizia hartzen du: Terrenales eta Industriales . Plaza irudimenezko gudu-zelai bihurtzen da, non parte-hartzaileek beren sormenari eta ilusioari askatasuna ematen dioten. Antzezpen zirraragarriaren ondoren, dantzaldirako unea iristen da, non erritmo kutsakorrek guztioi gonbidatzen gaituen ospakizunera batzera.
Larunbata energia berrituarekin hasten da, eta bi kalejirek Atarrabiko kaleak zeharkatzen dituzte goizetik. Bata, Landakoak protagonista dituena, Ultzama auzotik hasiz eta bestea, Industrialak, berriz, Pilategi zalapartatsutik hasiz. Bi kalejirek bat egiten dute plazan, emozioz eta etsaitasunez beteriko topaketa batean, eta bi aldeen arteko gudaren amaiera antzerki ikusgarri batek markatzen du.
Kaleetako zalapartaren ondoren, herri-bazkari goxo bat partekatzeko unea iristen da, eta, ondoren, txikienentzako jolas dibertigarriak. Eta eguzkia zerumugan ezkutatzen den bitartean, Ostatu mugikor bat kalez kale ibiltzen da, pauso bakoitzean dibertitzeko uneak eskainiz.
Asteburu honi amaiera bikaina emateko, gaupasa batek hartuko gaitu herriko frontoian, non musika eta barreak alaitasun eta konplizitate giroan nahasten diren. Horrela, barre, dantza eta topaketa ahaztezinen artean, Atarrabiako inauteriek orrialde berri bat idazten dute gure herriko historian, non tradizioak eta dibertsioak bat egiten duten bizitza bere osotasunean ospatzeko.
